Hawt Uuch Vas !

(Houd julle vast)

 

Hawt uuch Vas?

op het vrijthof staat een van de fonteinen die Maastricht rijk is.

Deze fontein verwijst naar hetzelfde onderwerp als de bronzen beeldengroep van Han van de Wetering 'De Zaate Hermenie' , namelijk de carnaval. Het vervulde in 1977 een inspraakwens van de Spaarbank Limburg die de fontein sponsorde.

De Maastrichtse Kunstenaar Frans Gast ontwierp het 2.30 meter hoge kunstwerk, dat in brons wordt gegoten. Het beeld vijf carnavalsvierders uit onder het motto 'Hawtuuchvas'. Twee vrouwen, twee mannen en een kind dansen hand in hand om een zuil. Boven hun staat de tekst Haw Uuch Vas gegraveerd. De fontein staat op een natuurstenen sokkel op het plaveisel van het Vrijthof, dat rondom komvormig wordt uitgediept. De nieuwe aanwinst heeft een plaats aan de zijde van de Bredestraat, dichtbij de twee bronzen plaquettes, die daar in de grond liggen. De fontein werd onthuld op zaterdag 4 november 1978. De hardstenen rand is in 1982 toegevoegd en moest het fonteinwater in bedwang houden.

De fontein is een puur Maastrichtse aangelegenheid geworden, ze kwam tot stand op verzoek van de Maastrichtse burgerij, werd ontworpen door een Maastrichtse kunstenaar en de Gemeente nam de technnische voorzieningen en het onderhoud voor haar rekening.  De firma Binder in Haarlem heeft het model in brons gegoten op een hardstenen sokkel gemonteerd en in eerste instantie in een schotelvormige kom geplaatst met een diameter van 5 meter en een diepte van 30 centimeter.

Het waterspel is in twee trappen en in parapluvorm, vanuit de top spuitend. In het bijzijn van Burgemeester en Wethouders, directie en bestuursleden van de Spaarbank Limburg en honderden Maastrichtenaren. Mr. F. Duynstee, president-commissaris van de bank hield een korte toespraak en onder muziekale begeleiding van de Koninklijke Harmonie werd de fontein in werking gesteld.

Echter op 17 november 1978 ging het berg afwaarts met de fontein, de waterdruk was niet goed afgesteld. Oud cement en zand speelden de fontein parten en de waterstralen zetten bij harde wind de gehele Vrijthofhoek onder water. Gedurende de winter werd de fontei buiten werking gesteld, schoongemaakt en de druk opnieuw geregeld, zodat de fontein in het voorjaar weer een frisse start kon maken. Op 4 april 1979 schreef de Limburger dat acht noeste werkers, reparaties en experimenten ten spijt, de fontein niet naar behoren functioneerde. Toch nu anno 2019 is de fontein een vrolijk spuitend attractie geworden.

Een plaquette is een herinnering aan de jaarlijks terugkerende bezoeken aan Maastricht liet de '30th Infantry Division-association' in september 1974 een bronzen plaat in het bovendek van het Vrijthof metselen. De plaat herinnert aan de 'Liberation of Maastricht - 13/14 september 1944'.

Op de andere plaquette staat:

Hawt uuch vas!
ontwerp: Frans Gast, 1978

Vijf gemaskerde carnavalsfiguren
dansen hand in hand rond
deze spetterende fontein.

Het kunstwerk werd geplaatst ter
gelegenheid van het 125-jarig bestaan van de
Spaarbank Maastricht.

Plaquèt in 2009 aongebooje door:
Veldeke Vastelaovendscabberèt

 

"Hawt Uuch Vas" oppe Vriethof,

gief gei beer mèh water,

Daovaan kreigste geine kater,

Dee kater kins te toch beleve,

es ste loers nao die vijf lieleke,

piepsjoem maskes deneve.

Lamkin

Naor Bove

Bron:Jaarboek Maastricht 1977, blz 53.boek Beeldig Maastricht door Frans Boetskens. blz 79, Artikel Limburgsch dagblad 22-12-1990 via Delpher Kranten. Versje van Lamkin. Foto's Jaarboek en John Kerkhofs.

eine terök